Biografie

ANNE PROVOOST schrijft romans, essays, gedichten en korte verhalen. Ze is lid van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde. Zij won met haar werk de Gouden Uil, de LIBRIS Woutertje Pieterseprijs, twee keer een Zilveren Griffel, twee keer de Gouden Zoen,.... Haar roman Vallen werd verfilmd. Voor In de zon kijken kreeg ze driejaarlijkse Cultuurprijs van de Vlaamse Gemeenschap, dat is de voormalige Staatsprijs voor Literatuur. In 2022 debuteerde ze als dichter met de bundel Krop en in 2024 verschijnt haar dichtbundel Decem, ongelegenheidsgedichten voor asielverstrekkers. Haar werk is in twintig talen vertaald.

Klik hier voor een middellange biografie

Uitgebreide biografie:

Anne Provoost groeide op in de Belgische Westhoek. Zij studeerde aan de Leuvense Universiteit en behaalde haar diploma Germaanse Filologie met een scriptie over mensenrechteneducatie. Ze studeerde nog een jaar pedagogie aan de KUL en ging daarna met haar man in de Verenigde Staten wonen, waar ze haar eerste boek schreef , Mijn tante is een grindewal. Voor dit debuut kreeg Provoost de Boekenleeuw en de Interprovinciale Prijs voor Jeugdliteratuur. Het boek werd in zes talen vertaald.

In Vallen (1994) verzwijgt een moeder het 'foute' oorlogsverleden van een grootvader. Hoofdpersoon Lucas raakt in de ban van neo-nazi Benoît, en lijkt de geschiedenis van zijn opa te herhalen. Lieke van Duijn in Trouw: "Anne Provoost is diep in de persoonlijkheidsstructuur, de denktrant en het jargon van de neo-nazi gedoken, zowel in die van de leidersfiguur als de volgeling. Haar Benoît is intelligenter, geraffineerder, doortrapter dan Yge Graman, Janmaat en Le Pen bij elkaar. Ze laat haarfijn zien hoe aantrekkelijk het voor jonge mensen als Lucas is, zich door hen te laten hersenspoelen." Voor dit boek kreeg ze zowel de LIBRIS Woutertje Pieterse Prijs als de Boekenleeuw, een Zilveren Griffel en de eerste Gouden Uil. Het boek werd in elf talen vertaald en ging in Vlaanderen en Nederland meer dan 200.000 keer over de toonbank, in 20 drukken bij de eerste uitgever, en in zeven afgeleide edities bij andere uitgevers. In 2001 werd het verfilmd door Hans Herbots: Falling (YouTube trailer). Het werd vier keer voor theater bewerkt.

In De roos en het zwijn (1997) hervertelt Provoost het klassieke verhaal van La Belle et la Bete. Haar boek gaat in grote mate over de seksuele rijping van een jonge vrouw. Onno Blom in Trouw: "Uiteindelijk moet je constateren dat Provoosts sprookje helemaal niet de hapklare moraal - het gaat niet om uiterlijke, maar om innerlijke schoonheid in het leven - wil opdienen, maar veel interessantere thema's aandraagt." Dit boek werd bekroond met de Boekenleeuw, de Gouden Zoen en in Oostenrijk met de Jugendbuchpreis der Jungen Leser. Het boek werd in zes talen vertaald.

Provoosts roman De arkvaarders (2001) is een hervertelling van het Bijbelverhaal over de zondvloed. De hoofdpersoon van het boek is het meisje Re Jana, dat samen met haar moeder en haar vader, een botenbouwer, de woestijn intrekt om daar te helpen bij de vreemde onderneming van ene Noach. Re Jana wordt de geliefde van Noachs zoon Cham en komt langzamerhand achter het geheim van de onderneming. Annemie Leysen in De Morgen: "In deze roman worden dwingende vragen gesteld. Leiden kritiekloze 'rechtschapenheid' en onvoorwaardelijke trouw aan een onredelijke overtuiging niet tot onrecht en eigenbelang? Genereert uitverkorenheid dan perversie?"
Het boek werd bekroond met een Boekenwelp en de Gouden Zoen, en is beschikbaar in Zweden, Denemarken, Amerika, Canada, Zuid-Afrika, Nieuw-Zeeland, Groot-Britannië, Australië, Turkije en Duitsland. Het werd genomineerd voor de IMPAC Dublin International Award 2006. 'Een aangrijpend episch drama,'schreef The New York Times erover. En The Guardian schreef: 'Een roman die zoveel belangrijks omvat dat hij uitnodigt tot herlezen'.

Provoost was naar aanleidning van In the Shadow of the Ark, de Engelse vertaling van De arkvaarders, in april 2006 te gast op PEN World Voices in New York, een festival dat jaarlijks wordt georganiseerd door de voorzitter van PEN America, Salman Rushdie. Onder de deelnemers waren behalve Provoost ook David Grossman, Jeannette Winterson, Margaret Atwood, Toni Morrison en Orhan Pamuk. De auteurs gingen in debat over 'geloof en rede'. Van In the Shadow of the Ark verschenen in de VS achtereenvolgens de hardback, de onverkorte luisterversie, de paperback, en tenslotte de uiterst goedkope mass market edition. In de zomer van 2006 maakte Anne Provoost deel uit van de interviewreeks van Bill Moyers over hetzelfde onderwerp, samen met o.m. Salman Rushdie, Martin Amis, en Margaret Atwood. Die interviews zijn nog steeds te bekijken op de publieke omroep PBS.

Haar roman In de zon kijken verscheen in het voorjaar van 2007. Hoewel De arkvaarders en De roos en het zwijn in het buitenland al als boeken voor volwassenen waren verschenen, was dit de eerste roman die in de Lage Landen als volwassenenroman aan het publiek werd gepresenteerd. Dit boek is het verhaal van een meisje en de dood, een portret van een rouwende moeder, gezien door de ogen van een kind. Het boek kreeg de driejaarlijkse Prijs voor Proza van de Vlaamse Gemeenschap (dat is de vroegere driejaarlijkse Staatsprijs voor Literatuur).

Provoost schrijft niet alleen romans, maar ook korte verhalen en essays. De vraag hoe we naar kinderen kijken houdt haar bijzonder bezig. Een aantal van haar boeken in vertalingen verschijnen in fondsen voor volwassenen, waardoor ze aanhoudend wordt geconfronteerd met de vraag: wat maakt literatuur tot jeugdliteratuur? Ons kindbeeld en de literatuur die daaruit voortvloeit, beschrijft ze in En dan nu het slechte nieuws. Het kind als antagonist dat midden 2004 verscheen in Reading Minds/Gedachten Lezen, de esssayreeks van Stichting Lezen Vlaanderen en Nederland.

Begin 2008 verscheen bij Querido haar pamflet Beminde Ongelovigen. Atheïstisch sermoen. Op 4 april 2008 was zij curator van Zogezegd in Gent, als opvolger van Tom Lanoye. In januari 2012 verscheen haar prentenboek Springdag, met illustraties van An Candaele. Een paar jaar later verscheen een tweede prentenboek in de reeks 'filosoferen met kinderen' met als titel Ik wil naar Verder, eveneens bij uitgeverij De Eenhoorn.

In 2022 debuteerde ze als dichter met de bundel Krop. Haar werk is in twintig talen vertaald.

Anne Provoost is lid van PEN en van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde. Ze woont met haar man en drie kinderen in Borgerhout, Antwerpen. Ze werkt op dit moment aan een nieuwe dichtbundel, een project rond de Kinderen van de IJzer in de Eerste Wereldoorlog, en een roman voor volwassenen over de Hugenoten die in de 17de eeuw aankwamen op de Kaap.

Andere biografische teksten:

Verwelkoming door Dr. Hendrik Van Gorp bij Anne Provoosts toetreding tot de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde.

Mail naar Anne Provoost